Namo Shetkari Hafta: गेल्या काही दिवसांपासून सोशल मीडियावर आणि काही वृत्तवाहिन्यांवर एक बातमी मोठ्या प्रमाणात व्हायरल होत आहे, ज्यानुसार प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी (PM-Kisan) योजनेअंतर्गत पात्र शेतकऱ्यांच्या खात्यात 18,000 रुपये आणि नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेचे 12,000 रुपये एकत्रित जमा होणार आहेत. ही बातमी समोर आल्यानंतर अनेक शेतकऱ्यांमध्ये उत्सुकता आणि संभ्रम निर्माण झाला आहे. या बातमीमागील सत्यता काय आहे आणि कोणत्या शेतकऱ्यांना या मोठ्या रकमेचा लाभ मिळू शकतो, याची सविस्तर माहिती आपण या लेखात पाहणार आहोत.
ही बातमी सर्व शेतकऱ्यांसाठी नसून, फक्त त्या शेतकऱ्यांसाठी आहे ज्यांचे मागील अनेक हप्ते विविध कारणांमुळे थकले आहेत. या शेतकऱ्यांची प्रलंबित प्रकरणे आता मार्गी लागली असल्यामुळे त्यांना त्यांचे थकलेले हप्ते एकत्रितपणे मिळण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे, त्यांच्या बँक खात्यात मोठी रक्कम जमा होऊ शकते. ही एक नवीन सरकारी घोषणा नसून, प्रलंबित हप्त्यांच्या वितरणाबद्दलची माहिती आहे.Namo Shetkari Hafta
शेतकऱ्यांचे हप्ते का थकले होते?
गेल्या काही वर्षांत अनेक पात्र शेतकरी तांत्रिक आणि प्रशासकीय अडचणींमुळे पीएम-किसान योजनेच्या लाभापासून वंचित राहिले होते. हप्ते थकण्याची काही प्रमुख कारणे खालीलप्रमाणे आहेत:
- आधार सीडिंग (Aadhaar Seeding): शेतकऱ्यांचे बँक खाते त्यांच्या आधार कार्डशी लिंक नसणे हे एक मोठे कारण होते. अनेक शेतकऱ्यांनी हे काम वेळेवर केले नव्हते, ज्यामुळे त्यांचे हप्ते थांबले होते.
- लँड सीडिंग (Land Seeding): जमिनीच्या नोंदी पीएम-किसान पोर्टलवर योग्यरित्या अपडेट नसणे. अनेक शेतकऱ्यांच्या जमिनीच्या नोंदींमध्ये त्रुटी होत्या, ज्यामुळे त्यांना योजनेचा लाभ मिळत नव्हता.
- वारसा नोंदीतील विलंब: शेतकऱ्याच्या मृत्यूनंतर त्यांच्या वारसांच्या नावे जमिनीच्या नोंदी वेळेवर न झाल्यानेही अनेक हप्ते थांबले होते.
- ई-केवायसी अपूर्ण असणे: सरकारने अनिवार्य केलेले ई-केवायसी (e-KYC) अनेक शेतकऱ्यांनी पूर्ण केले नव्हते. या नियमानुसार, ई-केवायसी पूर्ण न केलेल्या शेतकऱ्यांचे हप्ते थांबवले गेले होते.
या सर्व तांत्रिक अडचणींमुळे मोठ्या संख्येने शेतकरी पात्र असूनही लाभापासून वंचित राहिले होते.Namo Shetkari Hafta
केंद्र सरकारने उचललेली पाऊले
शेतकऱ्यांच्या या समस्या लक्षात घेऊन केंद्र सरकारने एक विशेष मोहीम राबवली. केंद्रीय कृषिमंत्री शिवराज सिंह चौहान यांनी लोकसभेत दिलेल्या माहितीनुसार, राज्य सरकारांना या प्रलंबित प्रकरणांचा त्वरित निपटारा करण्याचे निर्देश देण्यात आले होते. या मोहिमेअंतर्गत, शेतकऱ्यांच्या अडचणी दूर करण्यासाठी खालीलप्रमाणे पाऊले उचलण्यात आली:
- नोडल अधिकाऱ्यांची नेमणूक: प्रत्येक राज्यात आणि जिल्ह्यात विशेष नोडल अधिकारी नेमण्यात आले. या अधिकाऱ्यांनी प्रलंबित प्रकरणे तपासली आणि त्यांच्या निवारणासाठी आवश्यक ती पाऊले उचलली.
- गावोगावी शिबिरांचे आयोजन: अनेक गावांमध्ये शिबिरे आयोजित करून शेतकऱ्यांच्या त्रुटी दूर करण्यात आल्या. या शिबिरांमध्ये आधार सीडिंग, लँड सीडिंग आणि ई-केवायसी पूर्ण करण्यासाठी शेतकऱ्यांना मदत केली गेली.
- वारसा नोंदींचा निपटारा: ज्या शेतकऱ्यांच्या वारसा नोंदी प्रलंबित होत्या, त्या वेळेवर पूर्ण करून त्यांना योजनेच्या लाभासाठी पात्र करण्यात आले.
या विशेष मोहिमेमुळे मोठ्या संख्येने प्रलंबित असलेले शेतकरी आता योजनेसाठी पात्र ठरले आहेत. ज्या शेतकऱ्यांची पडताळणी पूर्ण झाली आहे आणि ज्यांच्या नोंदीमध्ये काही त्रुटी होत्या त्या दूर करण्यात आल्या आहेत, त्यांना आता त्यांचे थकीत हप्ते मिळणार आहेत.Namo Shetkari Hafta
थकबाकी कशी मिळणार?
ज्या शेतकऱ्यांचे मागील हप्ते, उदाहरणार्थ 12 व्या हप्त्यापासूनचे हप्ते थकलेले आहेत आणि आता त्यांची पडताळणी पूर्ण झाली आहे, त्यांना त्यांची सर्व थकबाकीची रक्कम एकत्रित मिळण्याची शक्यता आहे. ही रक्कम आगामी हप्त्यासोबत वितरीत केली जाऊ शकते. त्यामुळे, ज्या शेतकऱ्यांचे 9 हप्ते थकले आहेत (18,000 रुपये) त्यांना ती रक्कम मिळू शकते.
पीएम-किसान योजनेअंतर्गत प्रत्येक हप्त्यात 2,000 रुपये मिळतात. त्यामुळे, ज्या शेतकऱ्यांचे 9 हप्ते थांबले होते, त्यांना 9 x 2,000 = 18,000 रुपये मिळतील. हे पैसे त्यांच्या बँक खात्यात थेट जमा केले जातील.Namo Shetkari Hafta
नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेचे काय?
महाराष्ट्र सरकारची नमो शेतकरी (Namo Shetkari Hafta) महासन्मान निधी योजना ही पूर्णपणे केंद्र सरकारच्या पीएम-किसान योजनेवर अवलंबून आहे. या योजनेनुसार, जे शेतकरी पीएम-किसान योजनेसाठी पात्र ठरतात, त्यांनाच राज्य सरकारकडून वर्षाला अतिरिक्त 6,000 रुपये मिळतात. हे पैसे 2,000 रुपयांच्या तीन हप्त्यांमध्ये दिले जातात.
त्यामुळे, जे शेतकरी पीएम-किसानच्या लाभापासून वंचित होते, त्यांना साहजिकच नमो शेतकरी योजनेचे हप्तेही मिळालेले नाहीत. आता जेव्हा केंद्र सरकारकडून या शेतकऱ्यांचे प्रलंबित हप्ते मंजूर केले जातील, तेव्हा त्याच आधारावर राज्य सरकारही आपले थकलेले हप्ते (उदा. 6 हप्ते = 12,000 रुपये) शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा करेल. या योजनेचा 6 वा हप्ता सध्या वाटप होण्याची प्रक्रिया सुरू आहे, तर 7 वा हप्ता लवकरच अपेक्षित आहे.
थोडक्यात, ज्या शेतकऱ्यांची पीएम-किसान योजनेतील पडताळणी पूर्ण झाली आहे, त्यांनाच नमो शेतकरी योजनेचाही लाभ मिळेल. ज्यांचे दोन्ही योजनांचे हप्ते थांबले होते, त्यांना पीएम-किसानचे 18,000 रुपये आणि नमो शेतकरी योजनेचे 12,000 रुपये असे एकूण 30,000 रुपये मिळू शकतात.Namo Shetkari Hafta
सद्यस्थिती
केंद्र सरकारने पीएम-किसान योजनेचा 20 वा हप्ता 2 ऑगस्ट 2025 रोजी शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा केला आहे. आता या माहितीच्या आधारे राज्य सरकार नमो शेतकरी योजनेच्या 7 व्या हप्त्याच्या वितरणाची प्रक्रिया करत आहे, जो लवकरच अपेक्षित आहे. ज्या शेतकऱ्यांची पडताळणी पूर्ण झाली आहे, त्यांना त्यांचे मागील सर्व थकीत हप्ते आगामी काळात मिळतील.
थोडक्यात, व्हायरल झालेली बातमी ही त्या शेतकऱ्यांसाठी दिलासादायक आहे जे पात्र असूनही योजनेच्या लाभापासून वंचित होते. ही सर्व शेतकऱ्यांसाठीची घोषणा नसून, केवळ प्रलंबित आणि थकीत हप्ते असलेल्या शेतकऱ्यांसाठी आहे.Namo Shetkari Hafta