पोळा अमावस्या फवारणी’; कापूस पिकाचे गुलाबी बोंडअळीपासून संरक्षण करण्यासाठी कधी आणि कोणते औषध वापरावे?cotton bollworm

cotton bollworm : शेतकरी बांधवांमध्ये ‘आला पोळा, कपाशी सांभाळा’ ही म्हण खूप प्रसिद्ध आहे. या म्हणीनुसार, पोळा अमावस्येच्या काळात कापूस पिकावर विशेष लक्ष देणे आवश्यक असते. या अमावस्येच्या आसपास कापसावर गुलाबी बोंडअळीसह इतर रसशोषक किडींचा प्रादुर्भाव मोठ्या प्रमाणात होतो. या काळात फुले, पाते आणि फळे येण्याची प्रक्रिया सुरू असल्याने, किडींच्या नियंत्रणासाठी योग्य वेळी फवारणी करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. डॉ. पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठाच्या तज्ज्ञांनुसार, पोळ्याच्या दोन दिवस आधी आणि दोन दिवस नंतर गुलाबी बोंडअळीचे पतंग मोठ्या संख्येने अंडी घालतात. त्यामुळे या काळात फवारणी केल्यास पिकाचे मोठे नुकसान टाळता येते.cotton bollworm

पोळा अमावस्या आणि कापूस पिकातील संबंध

गेले अनेक वर्षे शेतकरी पोळा अमावस्येच्या काळात कापसाची फवारणी करतात. यामागे एक वैज्ञानिक कारण आहे. कृषी तज्ज्ञांनुसार, या अमावस्येच्या काळात कापूस पाते, फुले आणि फळे देण्याच्या अवस्थेत असतो. त्याच वेळी गुलाबी बोंडअळीचे पतंग मोठ्या संख्येने पिकावर अंडी घालतात. ही अंडी 5 ते 6 दिवसांनी अळीत रूपांतरित होतात, ज्यामुळे पिकाचे मोठे नुकसान होते. डोमकळी म्हणजे न उमललेली कळी दिसू लागणे हे या अळीच्या प्रादुर्भावाचे लक्षण आहे. त्यामुळे या किडीला वेळीच अटकाव करण्यासाठी पोळ्याच्या आधी फवारणी करणे फायदेशीर ठरते.cotton bollworm

फवारणीचे नियोजन: कधी आणि कोणते औषध वापरावे?

पोळा अमावस्येच्या दोन दिवस आधी आणि अमावस्येच्या काळात किडींचे पतंग अंडी घालतात, त्यामुळे या काळातच फवारणी करणे आवश्यक आहे. योग्य वेळी फवारणी करण्यासाठी खालीलप्रमाणे नियोजन करता येईल:

हे पण वाचा:

लाडकी बहीण ऑगस्टचा हप्ता कधी मिळणार? अदिती तटकरे याची माहिती! ladaki bahin aditi tatkare.

1. पोळ्याच्या आधी फवारणी: जर तुम्हाला पोळ्याच्या दोन दिवस आधी फवारणी करायची असेल, तर लिंबोळी अर्क किंवा ॲझाडीरेक्टीन याचा वापर करावा. या औषधांच्या फवारणीमुळे कापसाचे झाड कडू होते आणि पतंग त्यावर अंडी घालत नाहीत. त्यामुळे कापसाचे पीक सुरक्षित राहते. या औषधासोबत पोलीस किंवा प्रोफेक्स सुपर यापैकी एक कीटकनाशक आणि एखादे टॉनिक (उदा. वाढ नियंत्रक) घेऊन फवारणी करावी.

2. पोळ्यानंतर फवारणी: जर पोळ्याच्या आधी फवारणी करणे शक्य झाले नाही आणि तुम्हाला पोळ्यानंतर फवारणी करायची असेल, तर प्रोफेक्स सुपर हे कीटकनाशक वापरावे. हे औषध अळ्या, रसशोषक किडींवर नियंत्रण करते, तसेच ते अंडीनाशक म्हणूनही काम करते. यासोबत तुम्ही बुरशीनाशक आणि टॉनिकचाही वापर करू शकता.cotton bollworm

फवारणी करताना घ्यावयाची काळजी

फवारणी करताना शेतकऱ्यांनी काही गोष्टींची काळजी घेणे गरजेचे आहे. योग्य प्रमाणात औषधांचे मिश्रण करणे, फवारणी सकाळच्या किंवा संध्याकाळच्या वेळी करणे आणि सुरक्षिततेसाठी मास्क, हातमोजे वापरणे महत्त्वाचे आहे. तसेच, रासायनिक औषधांच्या वापरामध्ये सतत बदल करावा, जेणेकरून किडींमध्ये त्या औषधाविरुद्ध प्रतिकारशक्ती (resistance) निर्माण होणार नाही.cotton bollworm

हे पण वाचा:

नमो शेतकरी या शेतकऱ्यांना मिळणार 4000 आणि 6000 रुपये.. namo shetkari pending hapta