Aaple Sarkar : राज्यातील नागरिकांना सरकारी सेवा अधिक सुलभतेने मिळाव्यात यासाठी, मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी ‘आपले सरकार’ पोर्टलवरील सर्व 1001 सेवा WhatsApp च्या माध्यमातून उपलब्ध करून देण्याचे निर्देश दिले आहेत. या निर्णयामुळे आता नागरिकांना विविध सरकारी सेवा, प्रमाणपत्रे आणि अर्ज प्रक्रिया मोबाईलवरच पूर्ण करता येणार आहेत, ज्यामुळे त्यांचा वेळ आणि श्रम वाचणार आहे. मुख्यमंत्री फडणवीस यांनी नुकत्याच घेतलेल्या आढावा बैठकीत या महत्त्वपूर्ण बदलाची घोषणा केली. सेवांचा प्रभावी पुरवठा सुनिश्चित करण्यासाठी, प्रत्येक तालुक्यात ‘रिंग’ (Ring) तयार करण्याच्या सूचनाही त्यांनी दिल्या आहेत.Aaple Sarkar
सेवांच्या गुणवत्तेसाठी ‘रिंग’ आणि ‘क्लस्टर’ प्रणालीची अंमलबजावणी
नागरिकांना दिल्या जाणाऱ्या सेवांची गुणवत्ता सुनिश्चित करण्यासाठी, मुख्यमंत्री फडणवीस यांनी एक अभिनव प्रणाली सुचवली आहे. या प्रणालीनुसार, प्रत्येक तालुक्यात एक ‘रिंग’ तयार केली जाईल. सुरुवातीला या ‘रिंग’ मध्ये 10 ते 12 गावांचा समावेश असेल आणि गरजेनुसार त्यामध्ये वाढ केली जाईल. या ‘रिंग’ च्या व्यवस्थापनासाठी एक स्वतंत्र गट आणि व्यवस्थापन टीम काम करेल. यामुळे ग्रामीण भागातील नागरिकांनाही सरकारी सेवा सहज मिळतील.
मुख्यमंत्र्यांनी बृहन्मुंबई महानगरपालिकेच्या (BMC) एकाच प्रकारच्या नऊ सेवा एकत्र करण्याचे निर्देश दिले, जेणेकरून कामाची प्रक्रिया अधिक सोपी होईल. तसेच, सेवा पुरवठ्याच्या गुणवत्तेची खात्री करण्यासाठी त्रयस्थ संस्थेमार्फत नियमितपणे तपासणी करण्यात यावी, असेही त्यांनी सांगितले. अर्ज करताना लागणाऱ्या कागदपत्रांची संख्या कमी करण्यावरही भर दिला जाणार आहे, ज्यामुळे अर्ज प्रक्रिया अधिक वेगवान आणि सोपी होईल.Aaple Sarkar
डिजिटल सेवांसाठी ‘डिश डिजिटल सेवा हब’चा वापर
या सर्व सेवांच्या प्रभावी अंमलबजावणीसाठी ‘डिश डिजिटल सेवा हब’ (DISH Digital Sewa Hub) चा वापर करण्याची सूचना देण्यात आली आहे. हे हब एक केंद्रीय व्यासपीठ म्हणून काम करेल, जिथून सर्व सेवांचे व्यवस्थापन केले जाईल. यामुळे संपूर्ण राज्यात सेवांचे वितरण समान आणि पारदर्शक होईल.
राज्यातील सर्व जिल्हा परिषदा, महापालिका आणि विद्यापीठांचे डॅशबोर्ड (Dashboards) एकसमान असावेत, जेणेकरून राज्यातील नागरिकांना कोणत्याही ठिकाणी एकसारखा अनुभव मिळेल, असेही मुख्यमंत्र्यांनी नमूद केले. यामुळे तंत्रज्ञानाचा वापर करून सरकारी कामकाज अधिक लोकाभिमुख होईल.Aaple Sarkar
प्रमाणपत्र वितरण आणि अपिलाची सुविधा
या बैठकीत मुख्य सचिव राजेश कुमार यांनीही काही महत्त्वाच्या सूचना दिल्या. त्यांनी सेवा वितरणात अपिलाची सुविधा उपलब्ध करून देण्यावर भर दिला, जेणेकरून जर एखाद्या नागरिकाला सेवा नाकारली गेली, तर त्याला अपील करण्याचा अधिकार मिळेल. तसेच, प्रमाणपत्र वितरणासाठी मल्टी-मॉडेल प्रणाली (Multi-modal system) वापरण्याची सूचनाही त्यांनी केली. या प्रणालीमध्ये ई-मेल, पोर्टल आणि WhatsApp यांसारख्या विविध माध्यमांचा वापर केला जाईल, ज्यामुळे नागरिकांना त्यांच्या सोयीनुसार प्रमाणपत्रे मिळतील.
सध्या ‘आपले सरकार’ पोर्टलवर 1001 सेवा पुरवण्याचे काम सुरू असून, त्यापैकी 997 सेवा पोर्टलवर उपलब्ध आहेत. गेल्या 15 दिवसांत या पोर्टलवरील सेवांमध्ये 236 सेवांची वाढ झाली आहे. या वाढीव सेवा आता WhatsApp च्या माध्यमातूनही उपलब्ध होणार आहेत.Aaple Sarkar
भविष्यात सरकारी सेवा अधिक सुलभ होणार
या नवीन प्रणालीमुळे राज्यातील नागरिकांसाठी सरकारी सेवा मिळवणे सोपे होणार आहे. आता त्यांना लहान कामांसाठी सरकारी कार्यालयांमध्ये हेलपाटे मारावे लागणार नाहीत. WhatsApp च्या माध्यमातून अर्ज करणे, कागदपत्रे अपलोड करणे आणि प्रमाणपत्रे मिळवणे ही प्रक्रिया काही मिनिटांत पूर्ण करता येईल. यामुळे वेळ, पैसा आणि श्रम यांची बचत होईल. हा निर्णय महाराष्ट्राला डिजिटल युगात आणखी एक पाऊल पुढे घेऊन जाणारा ठरेल.
या बैठकीत राज्य सेवा हक्क आयोगाचे आयुक्त मनुकुमार श्रीवास्तव, बृहन्मुंबई महानगरपालिकेचे आयुक्त भूषण गगराणी, अपर मुख्य सचिव (नियोजन) राजगोपाल देवरा, सामाजिक न्याय विभागाचे प्रधान सचिव डॉ. हर्षदीप कांबळे, माहिती तंत्रज्ञान विभागाचे प्रधान सचिव पराग जैन नैनुटीया, महाआयटीचे व्यवस्थापकीय संचालक संजय काटकर यांच्यासारखे अनेक वरिष्ठ अधिकारी उपस्थित होते. या सर्वांच्या सहभागामुळे हा प्रकल्प यशस्वी होण्याची शक्यता अधिक वाढली आहे.Aaple Sarkar